– Bijgewerkt op 12 Juni 2022 –

Op 14 december 2019 kleurde tijdens het lezen van een artikel in de Volkskrant mijn framingsensor aarzelend rood. Het werd de eerste kennismaking met complexe framing. Narekenen dat het inderdaad om framing ging kostte minder dan twee minuten, uitzoeken hoe het zat meer dan twee dagen.

Volkskrant, 14 december 2019, pagina 14

De bevestiging dat dit inderdaad framing is van luchtvaart als de Grote Boze Wolf vraagt slechts wat basiskennis en wat elementair rekenen. De groei, toen 5% per jaar, geeft in dertig jaar een factor van 1,0530, dus 4,3. De jaarlijkse bijdrage van luchtvaart is 0,9 Gt, dus dat wordt dan 3,9 Gt. Als dat in 2050 30% zou zijn is de uitspraak in de Volkskrant alleen waar wanneer alle andere menselijke CO2 uitstoot zou zijn teruggelopen van 42 Gt naar 9 Gt.

Dat is nogal onwaarschijnlijk, want dan zou er dus niets terecht zijn gekomen van alle concrete projecten binnen de luchtvaart, zoals Sustainable Aviation Fuel voor de langere afstanden en een combinatie van elektrisch en waterstof voor korte afstanden met kleine vliegtuigen. Terwijl buiten de luchtvaart alle projecten, plus alle vage voornemens, wel succesvol zouden zijn geweest.

Alle aanleiding dus om dit verder uit te zoeken. Navraag bij de journalist leverde een link op naar zijn bron, een artikel in de New York Times. Die linken in hun online materiaal standaard door naar hun bronnen en toen bleek het allemaal weer heel anders te zitten.

Om een lang verhaal kort te maken: het gaat niet om 30% (volgende de NYT trouwens een kwart) van de uitstoot in 2050, maar van het Carbon Budget. En dat is cumulatief. De cumulatieve uitstoot van de luchtvaart tot 2050 zou daar volgens de bron van de NYT 27% van zijn. Maar volgens diezelfde bron haal je met dat budget, van toen 205 Gt, 2050 bij lange na niet, want het zou al binnen vijf jaar op zijn. Reken je het na dan zou het aandeel van luchtvaart daarin 5 Gt zijn, dus ongeveer 2,5% . Zeker niet niets, maar voor het geheel toch tamelijk onbelangrijk. In ieder geval niet de moeite waard om daar alle pijlen op te richten. Kortom: klassieke framing van luchtvaart, maar wel in een modern en ingewikkeld jasje.

Zie voor een uitgebreidere bespreking en soortgelijke framing de pdf Luchtvaart – Oplossingen versus Framing.


Overigens werd de groei van de luchtvaart tot 2020 voor de helft gecompenseerd doordat vliegtuigen steeds zuiniger werden. De gemiddelde groei van de uitstoot was daardoor niet 5% maar 2,5%, wat over dertig jaar een factor 2,1 geeft in plaats van 4,3. Maar het is zeker denkbaar dat het steeds moeilijker wordt die verbeteringen te blijven realiseren. Daarom heb ik bij de eerste berekening hierboven, bedoeld om het VK bericht te controleren, eenvoudig de slechtst mogelijke variant gebruikt: vanaf nu geen enkele verbetering meer.