– Bijgewerkt op 2 Januari 2025 –

Ook de NRC laat geen gelegenheid voorbijgaan om negatieve beeldvorming rond luchtvaart te bevorderen. Al moet die er aan de haren worden bijgesleept.

In de krant van zaterdag 21 december stond een interessant artikel over het gebruik van Cobra’s bij aanslagen op woningen. Dat ging dus helemaal niet over luchtvaart of over Schiphol, maar de eerste zin was:

“Te midden van het gebulder van de vliegtuigen die op zaterdag 30 november landen en starten op de Kaagbaan van Schiphol, drukt een agent op een deurbel in het dorpje Rijsenhout.”

NRC, 21 december 2024, pagina 9

Deze zin is -los van het feit dat hij zeker in de context van het artikel nergens op slaat- om drie redenen vreemd en om een vierde reden zorgelijk.

Baangebruik

Ten eerste. Als een baan zowel voor starten als voor landen wordt gebruikt en je woont vlak voor die baan, dan kun je zeker last hebben van dat starten of dat landen. Maar niet van allebei tegelijk. Want dan zouden het starten en het landen op die dag tegen elkaar in gaan en dat is onhandig.

Bulderen

Ten tweede. ‘Gebulder’ was zeker van toepassing op het geluid dat de eerste generatie straalverkeersvliegtuigen produceerde. Maar de huidige generatie produceert per vliegtuig nog maar 1 promille –ja echt, één duizendste– van de geluidsdruk van die DC8’en, B707’s en Caravelles. Voor Rijsenhout komt dat neer op minder dan 80 dB per vliegtuig. Dat hoor je echt wel en daar kun je absoluut ook last van hebben, maar het is ongeveer het niveau van een auto in de straat. Daarvoor de term ‘gebulder’ hanteren is vooral bespelen van emotie.

Rijsenhout

Ten derde. Ooit heb ik met een actiegroep uit Rijsenhout aan tafel gezeten en hun zorg was niet geluidhinder, maar de verkommering van hun dorp. Want daar mocht vanwege de geluidbelasting niet gebouwd worden. Daardoor kwamen voor hun kinderen, die dus gewend waren aan het geluid van vliegtuigen, geen huizen beschikbaar. Dus liep het dorp langzaam leeg, waardoor ook voorzieningen verdwenen.

Stel dat je als journalist echt in Rijsenhout bent geweest en je die scene uit die eerste zin van het artikel niet uit je duim hebt gezogen ten behoeve van wat gemakzuchtige couleur locale. Dan kun je ter plekke natuurlijk overvallen worden door het geluid van vliegtuigen en dat –anders dan veruit de meeste Rijsenhouters– als hinderlijk ervaren. Dat brengt ons bij het cruciale verschil tussen geluidhinder en geluidbelasting.

Wantrouwen

Want die eerste zin is zorgelijk omdat zo’n achteloos door de journalist van dienst geproduceerde tekst het misleidende beeld van luchtvaart als Grote Boze Wolf bevordert. Dat beeld leidt tot wantrouwen en precies dat maakt het erg moeilijk maatregelen te bedenken die geluidhinder zouden kunnen verminderen.

Want het grote probleem van dit dossier is dat het overheidsbeleid uitsluitend is gebaseerd op het beperken van geluidbelasting: een collectief gemiddelde over een heel jaar. Dat beleid is bijzonder succesvol geweest. Vergelijk het maar met de situatie rond andere grote vliegvelden in Europa.

Het beleid helpt alleen niet tegen geluidhinder. Want dat is een persoonlijke ervaring in het hier en nu. Dat maakt ook het krimpplan zo onverstandig. Want dat schept verwachtingen die niet zullen worden waargemaakt, omdat ook krimp -dat hebben we al in de Coronatijd gezien- niet zal helpen tegen die individueel ervaren geluidhinder. Los van de sociale en economische schade zal krimp daardoor alleen maar leiden tot nog meer wantrouwen.

Chaos

Maatregelen die kunnen helpen tegen geluidhinder vragen om open gesprekken. Niet met actiegroepen, maar met individuele omwonenden. In die gesprekken kan worden achterhaald wat de meeste hinder veroorzaakt en wat wellicht zou kunnen helpen die te verminderen. Maar dat vraagt om onderling vertrouwen. Zolang actiegroepen baat hebben bij het bevorderen van wantrouwen -en ze daarbij achteloos worden gesteund door media als de NRC- blijven zulke gesprekken een utopie en blijft het beleid rond Schiphol chaotisch.

De titel van deze post verwijst naar de post ‘Jachtseizoen‘ uit november 2023, die helaas nog steeds onverkort geldig is.

Zie voor meer informatie over hoe een betere analyse van de data zou kunnen leiden tot een effectievere aanpak van geluidhinder het bericht ‘Horen en zien‘.

2 januari 2025 – NOMOS-kaart van 1 januari 2025 toegevoegd als pop-up ter illustratie van de uitspraak over minder dan 80 dB belasting. Waar je uiteraard absoluut hinder van kunt ondervinden.